Otizm belirtileri her zaman dikkate alınması gereken özelliklere sahiptir. Çünkü bu belirtileri biliyor olmak; otizmin erken dönemde teşhis edilmesini sağlar. Burada otizmin belirtilerine dair kapsamlı bilgilere sahip olmak beraberinde önemli kazanımları getirir. Elbette otizm belirtileri konusunda bilgi sahibi olmak için ilk önce otizmin ne olduğunu bilmek gerekir. İşte otizm konusunda merak edilen ayrıntıların tamamı!

Otizm Nedir?

Otizm, genellikle doğuştan gelen bir nörobiyolojik rahatsızlık olarak kabul edilen bir durumdur. Beyin ve sinir sisteminin yapısındaki veya işlevindeki farklılıklardan kaynaklanan otizm, genellikle doğumdan sonraki ilk üç yılda belirtilerini göstermeye başlar ve yaşam boyu devam edebilir. Otizm, sosyal etkileşimi, özellikle de sözel iletişimi olumsuz etkileyen bir rahatsızlıktır. Aynı zamanda tekrarlayıcı davranışlar, kısıtlı ilgi alanları gibi gelişimsel sorunlar da içerebilir.

Otizm, bireyin sosyal etkileşimini kısıtlayarak onları kendi iç dünyalarına yönlendirebilir. Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olarak da adlandırılan otizm, bireylerin öğrenme becerilerini, sosyal etkileşimlerini ve davranışlarını olumsuz yönde etkileyebilir. Araştırmalar, toplumda otizmin yaklaşık %1 oranında görüldüğünü göstermektedir. Bu durum erkeklerde kadınlara kıyasla daha yaygın olarak rastlanır.

Otizmin kesin nedeni hala tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucunda ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ayrıca, her bireyde otizmin nedeninin farklılık gösterebileceğini belirten araştırmalar bulunmaktadır. Hamilelik sırasında folik asit takviyesinin otizmin riskini azaltabileceği bilinmektedir.

Otizm, genellikle doğuştan gelen bir nörobiyolojik bozukluk olarak tanımlanan ve beyin ile sinir sistemine ait yapıların işleyişindeki farklılıklardan kaynaklanan bir durumdur. Otizm, bir yaşam boyu süren ve kişiden kişiye değişen belirtilerle kendini gösterir. Bu durum, tekrarlayıcı davranışlar, sınırlı sosyal beceriler ve özellikle sözsüz iletişimi içeren belirgin özelliklerle tanınır.

Otizmin belirtileri genellikle çocuğun ilk üç yaşında fark edilmeye başlar. Bu belirtiler, çocuğun sosyal etkileşim yeteneklerini, iletişim becerilerini ve bazen belirli ilgi alanlarını etkileyebilir. Otizm tanısı alan bebekler ve çocuklar için erken rehabilitasyon programları oldukça önemlidir. İyi bir rehabilitasyon programı, otizmin etkilerini önemli ölçüde azaltabilir ve çocuğun gelişimine destek olabilir.

Otizm, tam olarak tedavi edilemeyen bir durum olmakla birlikte, dil ve konuşma terapisi, özel eğitim desteği, mesleki terapi gibi uygulamalarla belirtileri azaltılabilir ve otizmli bireyin yaşam kalitesi artırılabilir. Bu tür uygulamalar, hem otizmli bireyin kendisi için hem de aileleri ve yakın çevresi için büyük öneme sahiptir.

Otizmin kesin nedenleri hala tam olarak anlaşılamamış olsa da, bu durumu daha iyi anlamak ve bireylerin yaşamlarını desteklemek için araştırmalar devam etmektedir. Otizm, her bir bireyin benzersiz olduğu ve farklı ihtiyaçlar gerektirebileceği bir spektrum bozukluğudur. Bu nedenle, bireysel olarak uyarlanmış yaklaşımlar ve destekler önemlidir.

Otizm, semptomların şiddetinin kişiden kişiye değişebildiği bir nörogelişimsel bozuktur. Genellikle belirtiler 2 veya 3 yaşlarına kadar fark edilir, ancak bazı durumlarda belirtiler erken yaşlarda, örneğin 18 aylıkken bile gözlemlenebilir. Erken teşhis, ilerleyen yıllarda beklenen olumsuz etkilerin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Otizm, erkeklerde kadınlara göre dört kat daha fazla görülme eğilimindedir. Otizmli bireylerin yaklaşık %70’inde zeka geriliği görülürken, %10’luk bir kesimde üstün zeka belirtileri görülebilir. Otizmli kişilerin her birinin kendine özgü güçlü yönleri ve zorlandıkları alanlar bulunur.

Genellikle, otizmli bireyler güçlü bir hafızaya sahiptir. Alışkanlıklara ve kurallara uyum sağlama konusunda yeteneklidirler. Bununla birlikte, dikkat ve odaklanma, sosyal etkileşim, duyusal değerlendirme, planlama ve değerlendirme yetenekleri genellikle zayıf olabilir.

Otizm Belirtileri Nelerdir?

Otizmin en yaygın belirtileri arasında iletişim konusundaki gecikmeler yer alır. 6 ile 12 ay arasındaki otizmli bebekler genellikle isimleriyle seslendiklerinde sık tepki vermezler veya seslenen kişiyi görmezden gelir gibi davranırlar. 10. ay itibariyle, el işaretleriyle iletişim kurmakta gecikme gözlemlenebilir. Bazı durumlarda, iletişim için ebeveynlerinin ellerini kullanma eğilimindedirler.

Göz teması kurma ve mimikleri kullanma konusundaki eksiklik de sıkça görülen bir belirtidir. Ebeveynlerinin kucağına gitmek istediklerinde, tipik olarak ellerini yukarı kaldırmazlar veya eğilim göstermezler. Ayrıca, ellerini sık sık çırparlar, parmaklarını şıklattıkları veya sallandıkları gibi tekrarlayıcı hareketlere eğilim gösterebilirler. Beden dili kullanıldığında, genellikle sert ve kaba bir tavır sergilerler.

İki yaşına geldiklerinde, otizmli çocuklar genellikle 50’den az kelime söyleyebilirler veya hiç konuşmayabilirler. Ayrıca, iletişim kurarken tek kelimeli ifadeleri tercih edebilirler. Otizm belirtileri, iletişim, sosyal etkileşim, davranış ve duyusal alanlarda farklı şekillerde incelenebilir. İşte otizm belirtileri gündeme geldiği zaman dikkate alınması şart olan kriterler;

İletişim

İletişim, duygu, düşünce ve bilgi aktarımının temel bir unsuru olup, insanların gereksinimlerini ifade etmelerini ve diğer insanları anlamalarını sağlayan bir yetenektir. Otizmli bireyler arasında, konuşma becerisi bulunsa bile aşağıda sıralanan iletişim zorlukları yaygın olarak görülebilir:

• Diğer insanları anlama güçlüğü
• Kelime anlamlarının dışındaki mecaz anlamları anlama sorunu
• Anlamları karmaşıklaştıran çok anlamlı ve eş sesli kelimeleri karıştırma
• Konuşmaya başlama ve sürdürme zorluğu
• Sözcük ve ifadelerin tekrarlanması alışkanlığı

Sosyalleşme

Otizmli bireylerin iletişim zorlukları, sosyal etkileşim becerilerini de olumsuz yönde etkileyebilir. Sosyal kuralları tam olarak anlamakta güçlük çeken otizmli bireyler, diğer insanlarla nasıl etkileşimde bulunacaklarını bilemeyebilirler. Bu nedenle, genellikle diğer insanlarla kaba bir şekilde iletişim kurabilirler. Sosyal açıdan eksiklik gösteren otizmli bireyler, dikkatlerini toplamak ve sürdürmek konusunda sorunlar yaşayabilirler.

Davranış

Otizm, genellikle tekrarlayıcı davranışları beraberinde getirir ve bireylerin belirli alışkanlıklar geliştirmesine neden olabilir. Otizmli bireyler, değişikliklerden hoşlanmayabilir ve belirli bir konuya aşırı derecede ilgi gösterebilirler. 

Bu, bazen takıntılı davranışlara veya konuşmalara yol açabilir. Otizmli bireyler sıklıkla aynı fiziksel hareketleri veya el ve kol hareketlerini tekrarlarlar. Rutinleri severler ve genellikle bu rutinlerden sapmak istemezler.

Duyusal Değerlendirme

Beyin, duyu organları aracılığıyla aldığı uyarıları değerlendirme yeteneğine sahiptir, bu süreç duyusal inceleme olarak adlandırılabilir. Otizmli bireylerin duyusal incelemeleri, günlük davranışlarını etkileyebilen farklılıklar gösterebilir. 

Başka bir deyişle, otizmli bireyler, genel olarak kabul edilen normallikten farklı tepkiler verebilirler. Bu, çevresel uyaranlarla ilişkili olabilir ve işitme, koku, tat alma, dokunma, görme, hareket gibi duyusal alanlarda özellikle belirgin olabilir. Aynı şekilde, diğer insanlara ve nesnelere karşı da tipik olmayan reaksiyonlar sergileyebilirler.

Otizm Neden Olur?

Otizmin kesin nedenleri tam olarak anlaşılamamış olsa da, bu bozukluğun oluşumunda birden fazla etkenin rol oynadığı bilinmektedir. Otizm, nörolojik ve gelişimsel bir bozukluktur ve genetik ile çevresel faktörlerin bir araya gelmesinin etkili olduğu düşünülmektedir. 

Örneğin, otizmli bir çocuğun kardeşinde otizm görülme riski, sağlıklı bireylere kıyasla önemli ölçüde daha yüksektir. Ayrıca tek yumurta ikizleri arasında, çift yumurta ikizlerine göre her iki bebeğin de otistik olma olasılığı daha yüksektir. 

Doğum öncesi ve sonrası dönemde bir dizi faktörün otizme yol açabileceği de göz önüne alınır. Ayrıca, otizm ile kas distrofisi, Down sendromu, serebral palsi gibi farklı sağlık sorunları arasında bir ilişki olabileceği düşünülmektedir.

Otizm Tedavisi Nasıl Yapılır?

Otizmin ömür boyu süren bir durum olduğunu ve temel semptomlarının kesin bir tedavi yöntemi olmadığını göz önünde bulundurarak, otizmli bireylerin yaşam kalitesini artırmak amacıyla farklı yaklaşımlar geliştirilmektedir. Otizm tedavisinin başarısı genellikle erken teşhis ile ilişkilidir, bu nedenle erken teşhis ve müdahale önemlidir.

Her otizmli birey farklı semptomlara ve davranışlara sahip olduğundan, tedavi bireysel ihtiyaçlara göre uyarlanmalıdır. 

Özel eğitim programları, otizmli bireylerin iletişim, davranış ve sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabilir. Davranışsal eğitim ve yönetim, otizmli bireylerin kendilerini daha iyi ifade etmelerine yardımcı olabilir. Bu da onların sosyal becerilerini güçlendirebilir. Konuşma terapisi gibi ek tedaviler de, otizmli bireylerin sosyal iletişim becerilerini artırma konusunda önemli olabilir.

Genel olarak, otizmli bireylere sağlanan destek ve tedavi, onların bireysel potansiyellerini en üst düzeye çıkarmayı hedefler. Bu, otizmli bireylerin daha bağımsız ve katılımcı bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir. Burada alanında uzman olanlardan destek almak hemen her zaman tavsiye edilir.

Daha fazla bilgi için bizi sosyal medya hesaplarımızdan takip edebilirsiniz.